Gà Lạc Thủy – Hướng dẫn cách chọn gà Lạc thủy chuẩn

Gà Lạc Thủy hiện là giống gà đặc hữu của Việt Nam với lượng thịt ngon, mang lại giá trị kinh tế cao, được phát hiện ở khu vực Lạc Thủy tỉnh Hòa Bình. Cùng Traiga.vn tìm hiểu về giống gà này ở bài viết dưới đây nhé!

Tìm hiểu về nguồn gốc giống gà Lạc Thủy

Nói đến gà hiếm và quý thì chúng ta thường nhắc đến gà nòi Nam Bộ, Gà Mía, gà Đá, gà Ri, gà Đông Tảo, gà Hồ, gà Tàu Vàng, gà H’Mông,…Tuy nhiên, có một giống gà đặc hữu của Việt Nam vẫn chưa được nhiều người biết tới chính là loài gà Lạc Thủy. 

Điểm đáng nói ở đây là không chỉ có người dân bình thường ít biết tới loại gà quý hiếm này mà ngay cả giới nghiên cứu khoa học cũng mới phát hiện gần đây trong một lần đi giao gà giống ở Lạc Thủy. Ngay sau khi giống gà này được phát hiện, các nhà khoa học đã lập tức đưa chúng vào diện cần phải được bảo tồn.

Sau khi phát hiện ra đây là giống gà quý, các nhà khoa học thuộc Viện Nghiên cứu và Nghiên cứu của Việt Nam đã quyết định đặt tên cho giống gà này theo địa danh đã tìm thấy nó và đề xuất đề tài khoa học bảo tồn, lựa chọn nhân giống, đây là giống gà bản địa đã xuất hiện lâu đời tại xã Phú Thành huyện Lạc Thủy và đang được nuôi phổ biến tại dây.

Của quý ngay trong nhà nhưng không hề hay biết

Tại trung tâm Thực nghiệm và bảo tồn vật nuôi, Viện Chăn nuôi, TS Hoàng Thanh Hải, Giám đốc trung tâm vừa trở về từ khu bảo tồn gà Lạc Thủy, niềm vui vẫn còn hiện bên trong đôi mắt của anh lúc đang say sưa kể về giống gà có nguồn gen đặc biệt này.

TS Hoàng Thanh Hải kể rằng vào năm 2013, trong một chuyến công tác đi giao gà giống tại huyện Lạc Thủy, Hòa Bình, đoàn cán bộ của Viện Chăn nuôi bắt gặp một giống gà lạ, đã ở đó từ lâu trong hộ chăn nuôi của dân địa phương nhưng lại chưa có trong danh sách bảo tồn.

Giống gà này bên ngoài khác với gà Đông Tảo, gà Hồ, gà Móng, nhưng mới nhìn qua thì giống với gà Mía. Không những thế qua từng giai đoạn phát triển, giống gà này có những sự thay đổi rõ rệt và không còn giống như gà Mía nữa.

“Đây là một trong những giống gà nội thuần nhất, đồng nhất về bề ngoài và có nguồn gen đặc biệt còn tiềm ẩn”, TS Hoàng Thanh Hải cho biết thêm.

Gà con trong giai đoạn 1 ngày tuổi có bộ lông đồng nhất màu trắng ngà, da vàng, mỏ và da chân màu vàng, tốc độ mọc lông nhanh khi chỉ mất đâu đấy 1 tuần tuổi là đã mọc hết lông cánh, 4 tuần tiếp theo là có thể phân biệt được là gà trống hay gà mái qua đặc điểm bề ngoài.

Đây là một trong số các đặc điểm nổi bật nhất của giống gà này, mà không giống gà nào khác có được. Lúc 4 tuần tuổi, con mái sở hữu lông trắng, hồng nhạt, con trống lông đã bắt đầu ngả màu đỏ tía.

Lúc trưởng thành con mái sở hữu lông màu lá chuối khô, hơi giống gà Mía, còn với gà trống thì trông rất đẹp nhờ bộ lông màu mận chín, đỏ tím, da chân vàng, mào đơn, dái tai dài. Không chỉ có bề ngoài đẹp mà chất lượng thịt cũng đạt tới sự hoàn hảo.

TS Hoàng Thanh Hải kể thêm: Sau lúc phát hiện đây là giống gà quý, các nhà khoa học đã quyết định đặt tên cho giống gà này theo địa danh Lạc Thủy và đề xuất khoa học bảo tồn, tuyển lựa nhân giống. Chỉ đến lúc đó, người dân địa phương mới biết đó là gà quý.

Ngày 20/11 mới đây, lúc Viện Chăn nuôi kết hợp có Sở khoa học & công nghệ tỉnh Hòa Bình đã tiến hành tổ chức hội thảo giới thiệu về giống gà Lạc Thủy, một số cán bộ điều hành của tỉnh Hòa Bình bay giờ mới biết tới giống gà này”, TS Hoàng Thanh Hải cười bảo: “Đúng là trong nhà có của quý mà không biết”.

Đề xuất công nhận giống gà Lạc Thủy

TS Hoàng Thanh Hải nói thêm: khi vừa đưa giống gà này về nhân nuôi bảo tồn, có không ít người cũng đặt ra nghi vấn, không biết rằng liệu loài gà này chỉ có ở vùng Lạc Thủy, Hòa Bình, hay còn ở các vùng khác, mà giống như Hòa Bình.

Thực tế, qua công tác kiếm tìm thu thập nguồn gen, những nhà khoa học đã khẳng định, gà Lạc Thủy có nguồn gốc xuất xứ ở Lạc Thủy, ngoài địa phương này thì ở nơi khác vẫn chưa tìm thấy.

TS Hoàng Thanh Hải cho biết thêm: thời gian tới, Viện Chăn nuôi sẽ bắt đầu đánh giá cách thức di truyền của gà Lạc Thủy để kết luận đây là 1 dòng hay giống gà Việt Nam, sau đấy sẽ đưa vào xác nhận giống vật nuôi của Việt Nam.

Hiện ở đất nước ta có nhiều giống gà quý như gà nòi Nam Bộ, gà Đá, gà Mía, gà Ri, gà Hồ, gà Đông Tảo, gà H’Mông, gà Tàu Vàng,… nhưng chỉ có 3 giống được Nhà nước xác nhận là giống gốc và được cấp kinh phí để nuôi gồm: Gà Ri, gà H’Mông và gà Tàu Vàng.

Như thế để thấy được gà giống Lạc Thủy có trị giá như thế nào. Nếu giống gà này được công nhận là giống gốc thì khả năng để nhân giống và phát triển đứa gà này ra cùng cộng đồng là rất lớn. Lúc đấy, người dân sẽ có cơ hội được thưởng thức thêm sản phẩm thịt gà mới, ngon, thơm”.

Sẵn sàng chuyển giao giống

KS.Nguyễn Văn Tám chia sẻ: Nuôi gà cũng như nuôi con mọn, lúc đưa giống gà này về nuôi, mỗi ngày không có dưới 4 lần anh phải đi rà soát xem đàn gà liệu có đủ nhiệt độ giữ ấm không, tình hình ăn uống của chúng có đúng theo giai đoạn tăng trưởng hay không.

Sang khu nuôi gà giống Lạc Thủy 4 tuần tuổi, nơi đã phân biệt được các con gà trống và gà mái nhờ đặc điểm bề ngoài, KS Nguyễn Văn Tám cho biết, tới thời khắc này gà trống, mái sẽ nuôi nhốt riêng để đảm bảo chế độ ăn khác nhau. Anh Tám cho biết, phải dựa vào đặc tính của từng giống gà để tiến hành theo dõi tốc độ sinh trưởng và đưa ra chế độ ăn phù hợp.

Thí dụ, có gà làm thịt thời gian nuôi trong khoảng 3 – 3,5 tháng mang thể cho ăn vỗ béo lúc vào giai đoạn thu hoạch. Nhưng đối có gà đẻ thì từ tuần 11 – 20 phải giảm thiểu cho ăn, thường chỉ 50 – 70g/ngày

Những ngày mới hạn chế chế độ ăn cho gà đẻ, nhìn chúng đói cứ chạy sớn sác trong chuồng trông thương lắm, mà không làm gì được, cũng không dám cho ăn thêm”, anh Tám san sớt.

Các chuyên gia cho biết, hiện gà giống Lạc Thủy nhân, nuôi, bảo tàng ở trọng điểm lớn mạnh. Phải chăng, chất lượng đảm bảo, với thể chuyển giao giống đi nhiều thành thị để lớn mạnh.

Theo TS Hoàng Thanh Hải, mỗi ngày dù có bất cứ công việc bận rộn đến mấy cũng đều xuống thăm gà một đôi lần, cứ thấy chúng tăng trưởng từng ngày, trưởng thành và thay đổi theo từng giai đoạn là vui lắm.

Bây giờ, Viện Chăn nuôi đang bảo tồn 24 giống vật nuôi, trong đó sở hữu 7 giống gà, là gà Lạc Thủy, gà Lạc Sơn (Quảng Bình), gà Kiến (Bình Định), gà Quý Phi, gà phổ biến cựa, gà lôi trắng, gà Xước Hà Giang.

Bên cạnh trị giá dinh dưỡng, các giống gà quý của Việt Nam còn sở hữu cả trị giá nhân bản, bởi mỗi giống gà đều gắn với các địa danh nhất mực, sở hữu theo cả văn hóa của vùng đất ấy.

Chẳng hạn như gà Đông Tảo, mang các con gà giá đến vài triệu đồng, cá biệt mang các con to, giống đẹp, với những đặc điểm ngoại hình tiêu biểu của giống gà Đông Tảo mang thể sở hữu giá đến cả chục triệu hay vài chục triệu đồng.

Đắt tương tự chẳng phải vì giết mổ của nó ngon hơn hay giá trị thương phẩm cao hơn, mà là vì bản thân giống gà ấy với phổ quát ý nghĩa văn hóa, nó đại diện cho cả 1 vùng đất và từng là giống gà được tiến Vua, giống gà đã đi vào văn học, sử sách,…

Đặc điểm của giống gà Lạc Thủy

Gà con

Gà con 1 ngày tuổi có bộ lông màu trắng ngà đồng nhất, da vàng, mỏ và da chân đều màu vàng, tốc độ mọc lông khá nhanh, chỉ trong vòng 1 tuần đã mọc hết lông cánh, sau 4 tuần có thể phân biệt được gà trống hay mái dựa vào ngoại hình.

Đây là đặc điểm nổi bật nhất chỉ có ở giống lạc thủy và tất nhiên không giống gà nào khác có được điều này. Khi ở 4 tuần tuổi, gà mái sẽ có bộ lông trắng, hồng nhạt, con trống lông đang bắt đầu ngả sang màu đỏ tía.

Gà trưởng thành

Khi gà trưởng thành thì lông gà mái sẽ là màu lá chuối khô, khá giống với loài gà Mía, nhưng con trống thì hoàn toàn khác, sở hữu bộ lông màu mận chín, đỏ tím cực đẹp, da chân màu vàng đơn, dái tai dài.

Giống gà trống có hình dáng đặc biệt như mào đỏ, dái tai dài và lông màu tía. Không chỉ có ngoại hình đẹp mà chất lượng thịt cũng rất cao. Nhìn chung, khi trường thành quần thể gà có màu khá giống nhau. Giống gà này rất hợp với thị hiếu người tiêu dùng nhất là vào những dịp lễ, tết.

Giống gà này mọc lông sớm nên sức chống chọi với thời tiết cũng tốt hơn những giống gà khác, thích hợp nuôi trong 4 mùa của năm. Gà chăn nuôi tốt nhất dưới hình thức nuôi nhốt và chăn thả, thích hợp với quy chăn nuôi hộ gia đình, bán trang trại và trang trại. Vào mùa lạnh, đa số các giống gà đều thường dễ mắc bệnh, dịch, nhưng riêng gà Lạc Thủy thì vẫn chịu được với thời tiết khắc nghiệt ấy. Tỷ lệ sống của chúng khá cao lên đến khoảng 90 – 93%.

Gà thịt ( đa phần chọn giống gà trống 90-95%)

Chất lượng thịt của giống gà này đặc biệt dai ngon, ngọt thơm. Độ ngon của nó được so sánh với độ ngon của gà ta truyền thống. Gà Lạc Thủy có giá cao gấp 1,5 đến 2 lần giá gà bình thường.

Giống gà này rất dễ nuôi, mẫu mã đẹp cùng với ngoại hình đồng nhất. Theo thị trường người tiêu thụ đánh giá, gà giống này có chất lượng thịt tươi ngon, nên sản xuất bao nhiêu cũng hết. Gà nuôi khoảng 4 – 4.5 tháng là có thể xuất bán, gà trống có trọng lượng từ 2kg, gà mái từ 1,5 – 1,7kg.

Gà đẻ trứng

Trứng gà của giống này cũng được nhiều người tiêu dùng đánh giá cao về giá trị dinh dưỡng và giá bán cũng khá tốt. Với 1.000 chú gà mỗi ngày có thể thu hoạch khoảng 400 quả trứng. Tùy thuộc vào từng quy mô, trang thiết bị và kỹ thuật chăn nuôi mà năng suất có thể đạt được cao hơn nữa.

Phân biệt gà Lạc Thủy với giống gà Mía

Gà ri Lạc Thủy là giống gà thuần chủng được bà con nông dân ở khu vực này nuôi từ rất lâu đời. Theo đánh giá của Viện Chăn nuôi thì giống gà Lạc Thủy không phải là gà Ri như địa phương thường gọi. Khi trưởng thành, gà Lạc Thủy sẽ có ngoại hình tương đối gần với giống gà Mía (có nguồn gốc xuất xứ từ làng Mía – Sơn Tây) nên có nhiều người dễ bị nhầm lẫn giữa 2 giống gà này.

So với gà Mía – Sơn Tây thì giống Lạc Thủy sở hữu một số điểm khác biệt và có xu hướng vượt trội hơn so với gà Mía:

Khi gà khoảng 2 tuần tuổi

Khi ở độ tuổi này chúng sẽ có rất nhiều con cách tiên trong đàn còn ở gà Mía thì hầu như là không có.

Khi trưởng thành

Về ngoại hình

– Gà trống Mía lông màu tím sẫm, còn Lạc Thủy thì hơi vàng hơn.

– Gà trống Mía sở hữu đôi chân tía đỏ, Lạc Thủy chân nghiêng vàng hơn. Chỉ khi già đi thì gà Lạc Thủy mới có chân tía đỏ. Chân gà trống Mía thường cao hơn chân của gà Lạc Thủy.

– Gà Mía lườn tròn còn gà Lạc Thủy có lườn mỏng nên sẽ tạo cảm giác gầy hơn. 2 giống gà này có lườn hoàn toàn khác nhau. Chỉ có những con đầu đàn, thân hình to béo thì mới có lườn tròn.

Về cân nặng

Khi ở ngưỡng 4 tháng 15 ngày (mốc trưởng thành của gà):

– Gà trống Mía có cân nặng tầm: 1,9-2,3kg. Gà trống cân nặng khoảng từ 2,0-2,5kg.

– Gà mái Mía cân nặng khoảng 1,4-1,6kg. Gà mái có cân nặng từ 1,5-1,7kg.

– Sau khi nuôi lâu thì cân nặng của gà có thể tăng lên nhiều hơn.

Lời kết

Trên đây chính là một số kiến thức về giống gà Lạc Thủy mà trại đá gà trực tiếp muốn chia sẻ đến mọi người cũng như cách phân biệt với gà Mía.

Bên cạnh đó, anh em có thể tham khảo để chọn được giống gà Lạc Thủy thuần chủng tốt nhất để nuôi, chúc anh em luôn thành công nhé!